Το 2010 στη Βουλγαρία 108 επιβάτες υπέβαλαν παράπονα για παράβαση των δικαιωμάτων τους από αεροπορικές εταιρίες. Συνολικά τα παράπονα από το 2007 έως το 2010 είναι 271, από τα οποία 72 υποβλήθηκαν από αλλοδαπούς. Σε καμιά αεροπορική εταιρεία όμως δεν επιβλήθηκε πρόστιμο για παράβαση δικαιωμάτων του επιβατικού κοινού.

Αυτό είπε στη Σόφια η Μεγκλένα Κούνεβα, η οποία είναι ειδική σύμβουλος του Επιτρόπου για θέματα μεταφορών Σιμ Κάλας, αρμόδια για τα δικαιώματα των επιβατών. Η κα Κούνεβα βρίσκεται στη Βουλγαρία με αφορμή την ενημερωτική εκστρατεία για τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών στα ταξίδια τους με διάφορα είδη συγκοινωνιών – εναέριων, σιδηροδρομικών, θαλάσσιων και επίγειων που θα διαρκέσει μέχρι τα τέλη του 2011. Το γεγονός ότι απ’ αυτές τις 271 περιπτώσεις 202 λύθηκαν μέσω αμοιβαίας διαπραγμάτευσης, δεν είναι κακός δείκτης, είπε η Μεγκλένα Κούνεβα και πρόσθεσε ότι οι σιδηροδρομικές συγκοινωνίες χρησιμοποιούνται κυρίως από τα άτομα με τα χαμηλότερα έσοδα.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση όμως από τα συνολικά 27 κράτη-μέλη μόλις 10 εφαρμόζουν όλα τα κείμενα της ευρωπαϊκής οδηγίας για τις σιδηροδρομικές μεταφορές. Η Βουλγαρία προς το παρόν εφαρμόζει απόλυτα μόνο 6 κείμενά της. Για τα υπόλοιπα η χώρα ζήτησε αναβολή με μεταβατική περίοδο 5 ετών. Κατά τη Μεγκλένα Κούνεβα, καλύτερα ενημερωμένοι επιβάτες σημαίνει μεγαλύτερο αριθμό επιβατών και από δω περισσότερα έσοδα για τις συγκοινωνίες. Στη Βουλγαρία τα περισσότερα παράπονα των επιβατών αφορούν την ποιότητα της υπηρεσίας, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήδη γίνεται λόγος για «έξυπνες» μεταφορές ως μέσο καταπολέμησης των κλιματικών μεταβολών με τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Ποία είναι τα βασικά δικαιώματα των επιβατών;
"Είναι πριν απ’ όλα η ενημέρωση για τα δικαιώματά τους. Αυτό το δικαίωμα των επιβατών επισημαίνεται σ’ όλες τις οδηγίες. Είναι το κείμενο που περιλαμβάνεται σ’ όλα τα έγγραφα", είπε η Μεγκλένα Κούνεβα. "Άλλο δικαίωμα είναι η παροχή βοήθειας στους επιβάτες με περιορισμένες ικανότητες κίνησης. Επίσης η πληρωμή της διανυκτέρευσης και της διατροφής του επιβάτη, όταν το ταξίδι με τρένο, πλοίο, λεωφορείο, αεροπλάνο έχει αναβληθεί. Ο επιβάτης δικαιούται επίσης να διαλέξει άλλη διαδρομή, αν υπάρχει καθυστέρηση ή το ταξίδι έχει αναβληθεί, καθώς και να πάρει σχετική αποζημίωση. Αυτοί είναι οι γενικοί κανόνες που επαναλαμβάνονται σε κάθε οδηγία που αφορά τα δικαιώματα των επιβατών".

Η Μεγκλένα Κούνεβα συμβουλεύει τους επιβάτες πάντα να ζητούν το δικαίωμά τους γραπτής ενημέρωσης: "Σε περίπτωση καθυστέρησης ή ακύρωσης πτήσης, σύμφωνα με κείμενο της Οδηγίας για τις εναέριες μεταφορές, δικαιούμαστε να λάβουμε γραπτή ενημέρωση για τα δικαιώματά μας", τόνισε η κα Κούνεβα. "Αυτό δεν συμβαίνει, ενώ υπάρχει σαν εγγύηση για τους επιβάτες παντού".

Δεν υπάρχει τρόπος να ζητήσουμε τα δικαιώματά μας, αν πρώτα δεν είμαστε ενημερωμένοι σχετικά με το θέμα. Ακριβώς γι’ αυτό στην Οδηγία προστασίας των καταναλωτών η Μεγκλένα Κούνεβα πρότεινε στην απόδειξη πληρωμής του εισιτηρίου να επισημαίνεται τηλεφωνικός αριθμός, στον οποίο ο καθένας μπορεί να ζητήσει τα δικαιώματά του.

Η κα Κούνεβα είπε επίσης ότι σε περίπτωση ακύρωσης του ταξιδιού με τις εναέριες και τις σιδηροδρομικές συγκοινωνίες δεν υπάρχει περιορισμός σχετικά με την κάλυψη των εξόδων διανυκτέρευσης των επιβατών από την αντίστοιχη εταιρεία. Σ’ αντίθεση μ’ αυτό για τις θαλάσσιες συγκοινωνίες υπάρχει οροφή έως 80 ευρώ τη νύχτα για τρεις διανυκτερεύσεις και για τις οδικές μεταφορές – έως 80 ευρώ για δύο διανυκτερεύσεις. Η διαφορά στη νομοθεσία οφείλεται στην εξισορρόπηση συμφερόντων στους διάφορους τομείς, εξήγησε η ίδια.

"Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να υπερασπίζει το δημόσιο συμφέρον – τόσο των επιβατών, όσο και των εταιρειών. Και έχει νόημα στην αγορά να υπάρχουν όσο μπορεί περισσότερες αεροπορικές εταιρείες, για παράδειγμα", είπε η Μεγκλένα Κούνεβα.

Μετάφραση: Έλλη Γκέκοβα