Το Σάββατο του Λαζάρου τιμούμε το θαύμα που έκανε ο Χριστός να αναστήσει τον δίκαιο αδερφό της Μάρθας και της Μαρίας από το χωριό Βιθανία, δείχνοντας έτσι πως η Ανάσταση των νεκρών είναι δυνατή και πως ο ίδιος την κατέχει.

Αυτήν την ημέρα και στην Βουλγαρία και στην Ελλάδα βγαίνουν ομάδες κοριτσιών (Λαζαρίνες) που τραγουδούν ειδικά τραγούδια αφιερωμένα στον Λάζαρο. Ενώ όμως στην Ελλάδα τα τραγούδια μιλούν για τον ίδιο τον Λάζαρο και για το βίωμα του θανάτου και της ανάστασής του, για το τι είδε στον κάτω κόσμο και για το πώς νιώθει, στην Βουλγαρία τον ευχαριστούν που έχουν λόγο να μαζευτούν και να ευχηθούν για υγεία και γονιμότητα. Οι κοπέλες από την Βουλγαρία αυτήν την μέρα μαζεύουν τα λουλούδια με τα οποία θα πλέξουν τα στεφάνια για την Κυριακή των Βαΐων.

Αυτήν την μέρα τα κορίτσια που γυρνάνε στα βουλγάρικα χωριά είναι πάνω από 16 χρονών και έχει έρθει η ώρα τους να παντρευτούν. Αυτός είναι ένας τρόπος να τις δουν και να τις διαλέξουν οι οικογένειες που έχουν αγόρια. Οι ευχές τους είναι για τον νοικοκύρη και την νοικοκυρά, για να παντρευτούν οι νέοι, για να έχουν απογόνους οι νεόνυμφοι, για να είναι γερά τα παιδιά και τα ζώα, να είναι καλές οι σοδειές. Τα δώρα που τους δίνουν είναι συνήθως αυγά τα οποία θα βάψουν το Πάσχα αλλά τις φιλεύουν επίσης με ψωμί και μέλι. Τους δίνουν και χρήματα. 

«Φέτος λόγω της πανδημίας του κορονοϊού θα πρέπει να είμαστε λογικοί για να διαφυλάξουμε την ζωή και την υγεία των παιδιών και των ενηλίκων από το χωριό», λέει η Βεντσισλάβα Πότεβα, βιβλιοθηκάριος στο Πολιτιστικό Κέντρο του χωριού Μιρόβιανε, κοντά στην Σόφια.

Πέρσι για πρώτη φορά τα Πολιτιστικά Κέντρα δεν ετοίμασαν ομάδες Λαζαρίνων και τα τραγούδια τους ακούγονταν μόνο μέσα από το ίντερνετ. Και φέτος, σε πολλά μέρη, δεν προβλέπεται τα κορίτσια να βγουν στις τελετουργικές τους επισκέψεις και δεν θα ακουστούν ζωντανά οι φωνές και τα τραγούδια τους προς εξύμνηση της φύσης, της άνοιξης, της ομορφιάς και της ευτυχίας.

«Ευτυχώς έχουμε ηχογραφήσεις από προηγούμενες χρονιές και ακούγοντάς τις νιώθουμε το πνεύμα της γιορτής, λέει ο Ιβάν Ναούμοβ, πρόεδρος του Πολιτιστικού Κέντρου «Από την πηγή – 2013», στην Σεπαρέβα Μπάνια, κοντά στην Ντούπνιτσα.

Σε κάποια χωριά έχουν αποφασίσει να τηρήσουν το έθιμο αλλά μόνο μπροστά στα σπίτια, με μάσκες και τηρώντας τις απαραίτητες αποστάσεις.

«Μπορεί να στερηθούμε πολλές λεπτομέρειες αλλά θα τηρήσουμε το έθιμο, λέει η Μαργκαρίτα Πετκόβα, δήμαρχος του χωριού Τσάρεβετς, κοντά στην Βράτσα. Δεν μπορούμε να αρνηθούμε τα πάντα. Οφείλουμε να συνεχίσουμε την παράδοση. Ούτως ή άλλως το έθιμο είναι ευχή για υγεία και μακροζωία. Μακάρι να έρθουν φωτεινές μέρες για μας και τα παιδιά μας».

Οι άνθρωποι στην Βουλγαρία επί αιώνες πίστευαν πως αν οι κοπέλες δεν γίνουν λαζαρίνες δεν θα μπορέσουν να παντρευτούν. Οι παρέες αρχίζουν να μαζεύονται από τον Μάρτιο και να μαθαίνουν τα τραγούδια από τις νιόπαντρες και της ηλικιωμένες γυναίκες. Στο έθιμο κάθε κορίτσι έχει τον ρόλο του. Άλλες χορεύουν, άλλες τραγουδούν, άλλες πάνε στα σπίτια κι άλλες στα χωράφια. Η αρχηγός τους είναι η πιο καλοβαλμένη και αυτή σέρνει τον χορό. Στα μαλλιά τους έχουν λουλούδια και φοράνε όμορφες εθνικές φορεσιές. 

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα