Ζούμε σε έναν νέο κόσμο με πολλές προκλήσεις και νέες απεριόριστες δυνατότητες, πώς όμως εμείς, οι Βούλγαροι,στεκόμαστε στα πρόθυρα της λεγόμενης «Τρίτη χρηματοοικονομική επανάσταση»; Δεν είναι μυστικό ότι οι άνθρωποι στη χώρα μας γνωρίζουν κυρίως δύο μοντέλα διαχείρισης οικονομικών πόρων – τραπεζική κατάθεση ή επένδυση σε ακίνητα, και όλα τα υπόλοιπα είναι «terra incognita». «Εμείς, οι Βούλγαροι, έχουμε χαμηλή αυτοπεποίθηση και οι πολιτικοί και κάθε λογής εξωτερικές δυνάμεις μας πείθουν ότι είμαστε αγράμματοι και ζούμε σε κράτος με ασθενή οικονομία. Ακόμη το σχολείο μας υποβάλλει αίσθημα κατωτερότητας», λέει για τη ΒΕΡ η καθ. Ντανιέλα Μπόμπεβα από το Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, η οποία έγραψε το βιβλίο «Προσωπικά οικονομικά. Η τρίτη επανάσταση», που είναι ήδη πρακτικό εγχειρίδιο για χιλιάδες φοιτητές από διάφορες ειδικότητες:

«Κατά παράδοση μας μαθαίνουν να βάζουμε στην άκρη λεφτά για τις δύσκολες στιγμές και όχι να επενδύουμε. Τα σύγχρονα προσωπικά οικονομικά είναι αδιανόητα χωρίς επενδύσεις. Οι επενδύσεις είναι μέρος της ύπαρξής μας. Τώρα οι δυνατότητές μας για τέτοιες επενδύσεις επεκτείνονται εξαιρετικά πολύ. Μπορείς με μικρά ποσά να επενδύσεις σε κάποια επιχείρηση ανθρώπων που τώρα χρειάζονται χρήματα, για να αναπτυχθούν. Αυτό γίνεται μέσω πλατφορμών. Για παράδειγμα, με 200 ευρώ θα μπορούσες να υποστηρίξεις κάποιο ωραίο πρότζεκτ, που θα αναπτύσσεται και θα αποφέρει κέρδη στο μέλλον. Αυτή η μορφή επένδυσης εγγυάται μεγαλύτερη αποδοτικότητα της επένδυσης σε σύγκριση με αυτή από τραπεζική κατάθεση. Το ωραίο είναι ότι τώρα μπορεί κανείς να λάβει πληροφορίες από πολλά μέρη. Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, υπάρχουν άνθρωποι επιρρεπείς στον κίνδυνο, άλλοι όχι τόσο, αλλά στις επενδύσεις υπάρχει θέση για τον καθένα. Οι μεγάλες πλατφόρμες, μέσω των οποίων επενδύεται, σε συνάλλαγμα, κρυπτονομίσματα, μερίδια ή μετοχές, έχουν ηλεκτρονικούς συμβούλους, που προσφέρουν ατομικές συμβουλές.»

Η προτιμώμενη μορφή επενδύσεων στη Βουλγαρία είναι σε ακίνητα και τραπεζικές καταθέσεις, υπάρχουν όμως και θετικές αλλαγές – γιατί το 75% των Βουλγάρων χρησιμοποιεί με κάποια μορφή ηλεκτρονικών συναλλαγών και ψηφιακών υπηρεσιών. Εξαιρετικά μεγάλο είναι το μερίδιο του ηλεκτρονικού εμπορίου – το 60% περίπου του πληθυσμού αγοράζει εμπορεύματα και υπηρεσίες στο Διαδίκτυο. «Υπάρχει μεγάλη πρόοδος και οι Βούλγαροι μαθαίνουν όλο και περισσότερα για τα οικονομικά», επισημαίνει η καθ. Ντανιέλα Μπόμπεβα.

«Και ενώ πριν από 15-20 χρόνια κανένας δεν μιλούσε για τις χρηματοοικονομικές γνώσεις, τώρα ο καθένας εκφράζει τη γνώμη του πάνω στο θέμα. Πολύ σημαντικό είναι όμως να λαμβάνουμε πληροφορίες από αξιόπιστες πηγές και όχι να πιστεύουμε υποβολές και έτοιμες συνταγές. Δεν υπάρχουν έτοιμες συνταγές, εμείς μόνοι μας κάνουμε τις συνταγές, αλλά, για να το κάνουμε, χρειαζόμαστε γνώσεις, που μπορούμε μόνοι μας να αποκτήσουμε από τις πηγές πληροφοριών.»

Η Ντανιέλα Μπόμπεβα είναι καθηγήτρια διεθνούς οικονομίας και εδώ και 10 χρόνια εργάζεται πάνω στο θέμα για τα προσωπικά οικονομικά. Διδάσκει σε 6 βουλγαρικά πανεπιστήμια. Οι παραδόσεις της παρακολουθούνται με μεγάλο ενδιαφέρον και από φοιτητές από διάφορες ειδικότητες.

Επιμέλεια: Γκεργκάνα Μάντσεβα /από συνέντευξη της Νίνα Τσάνεβα, ΒΕΡ-«Χρίστο Μπότεφ»/

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Φωτογραφίες: freepik.com