Festivali për kulturë qytetare “Sofja merr frymë” zhvillohet për vit të gjashtë të radhës. Çdo të diel të gushtit pjesë e zonës qendrore të kryeqytetit bëhet mikpritëse e krijuesve dhe prodhuesve. Çdo javë tema është e ndryshme. E diela e parë e festivalit i ishte kushtuar ekologjisë. Artet vizuale do të jenë pjesë e “Sofja-s merr frymë” gjatë javës së dytë – më 9 gusht, në rrugën “Pirotska”. Për letërsinë janë caktuar data 16 gusht dhe rruga “Angell Kënçev”. Atëherë miqtë e festivalit do të kenë mundësinë të takohen me shkrimtarë bashkëkohorë. Ndërsa për dashamirësit e sportit është data 23 gusht, rruga “Mbreti Ivan Shishman”. Muzika dhe vallëzimet do të transformojnë rrugën “Oborishte” gjatë së dielës së fundit të gushtit.

Tema ekologjike ishte prezantuar kryesisht nëpërmjet pjesëmarrjes së prodhuesve të produkteve bio. Njëri prej atraksioneve të festivalit ishte demonstrimi i shtrirjes së brumit të së jufkës nga gjyshja Kalinka nga qyteti Petriç. Secili që dëshironte mund të përfshihej në nismën.

Allbena Georgieva, e bija e gjyshes Kalinka, ndau disa prej problemeve që qëndrojnë para prodhuesve të vegjël:

“Vështirësitë janë të lidhur me këtë, se shteti ka shtruar kërkesa të larta ndaj tyre. D.m.th. në Bullgari mund të jesh vetëm prodhues i madh, nuk mund të jesh i vogël. Në fakt do të ishte mirë që të ketë një rritje ngjitëse dhe secili të vlerësoj vetë çfarë janë forcat dhe ambiciet e tij. Problemi tjetër është, se pjesa dërmuese e produkteve të prodhuara në shtëpi nuk mund të ofrohen në rrjetin tregtar, sepse nuk janë prodhuar në repart. Kërkesat e shtetit janë, në qoftë se prodhosh jufkë, duhet të jesh repart për jufkë, në qoftë se prodhosh ajvar – duhet të kesh repart për ajvar, nuk ka si një biznes i vogël të posedojë repart prodhimi. Duhet të mendohet për formën në të cilën prodhuesi i vogël të mund të ofrojë produktin e tij.”

Julia Sllavkova, prodhuese e mjaltit, pohon, se interesi ndaj produkteve bio vazhdimisht po rritet.

“Më bën përshtypje, se vijnë shumë njerëz të rinj me fëmijë të vegjël dhe ata që nga fëmijëria fillojnë të interesohen për produkte të tilla. Kur provojnë tahinin me mjaltë, i cili ka shijen e çokollatës, thonë: “O, ai është më i shijshëm se çokollata!” E ndjejnë shijen natyrale të produkteve.”

Aleksandër Sllavov, bletar, merr pjesë për herë të tretë dhe përshkruan përshtypjet e veta:

“Një festival shumë i këndshëm, ka shumë njerëz të buzëqeshur, moti është i mrekullueshëm. Rrugët e përfshira në aktivitet fitojnë pamje evropiane. Nuk ka kufi moshe. Vijnë këtu si fëmijë ashtu edhe të rritur.”

Pritjet e shumica të prodhuesve të produkteve bio në festival nuk ishin për fitime serioze. Për ta, mes të cilëve është dhe Zllatina Dimçeva, rendësi ka që të takohen me njerëz të rinj, me bashkëmendimtarë.

“Bën përshtypje ndryshimi në mendjen e njerëzve. Ia kushtojnë vëmendje më të madhe natyrës, duke menduar më shumë për shëndetin e vet. Tek produktet e pastra bio është me rëndësi të njihesh me ata që i prodhojnë, sepse dëshirojnë të jenë të sigurt, se ushqimi është i favorshëm për shëndetin e tyre. Njerëzit vështirë u besojnë certifikatave ose teksteve mbi produktin. “Sofja merr frymë” është një festival i mrekullueshëm, i cili u jep mundësi prodhuesve si ne.”

Tema ekologjike në asnjë mënyrë nuk e ka kufizuar festivalit. Përveç prodhuesve të produkteve bio këtu ishin të papranishëm argjendarë, mjeshtër të poçeve, autorë të artikujve të bërë me dorë dhe atelie krijuese për fëmijë... “Sofja merr frymë” i ofron qytetit atë prej së cilës ai ka nevojë gjatë gushtit – lezet, dëfrim dhe individualitet.

Përgatiti në shqip: Sofia Popova

Fotografi: Sillvija Petrova