Në Patagoninë argjentinase, në fundin e botës, qyteti Komodoro Rivadavia ruan historinë e kolonistëve bullgarë, pasardhësit e të cilëve edhe sot e kësaj dite e mbajnë Bullgarinë në zemrat e tyre. Ndër ta është Cenka Genova, me origjinë nga Trojani, e cila ka mbërritur në Argjentinë me familjen e saj që në fëmijëri, në vitin 1956. Jeta e saj është një shembull besnikërie si ndaj atdheut të ri – ku ajo përfundon studimet në mjekësi dhe ndërton një karrierë të suksesshme si mjeke kryesore në spitale shtetërore – ashtu edhe ndaj Bullgarisë së largët. Për Radio Bullgarinë, Cenka rrëfen se gjuha dhe zakonet familjare gjithmonë e kanë tërhequr drejt rrënjëve të saj.

“Gjithmonë flitej bullgarisht në shtëpi. Atëherë kishte shumë familje bullgare që ishin vendosur këtu. Kishim një zakon që të mblidheshim familjet që jemi larg nga shteti ynë, nga vendlindja jonë. Tani kanë mbetur vetëm pasardhësit – brezi i dytë ose i tretë i bullgarëve. Shumë pak janë bijtë dhe bijat e brezit të parë të kolonistëve bullgarë. Këtu, në Komodoro Rivadavia, nuk ka emigrantë të rinj që kanë ardhur pas rënies së komunizmit në Bullgari. Prandaj të gjithë janë nga vala e parë e emigracionit. Mendoj se vetëm unë kam mbetur si një bullgare e vërtetë, e lindur në Bullgari.”

Sot, kjo lidhje e gjallë ruhet përmes veprimtarisë së shoqatës kulturore bullgare “Kirill dhe Metodij”, e themeluar në vitin 1989. Ndër themeluesit është edhe babai i Cenkës. Shoqata është zemra e komunitetit – një vend ku edhe të rinjtë që nuk e njohin mirë gjuhën, përpiqen të hulumtojnë dhe ruajnë trashëgiminë e stërgjyshërve të tyre përmes muzikës, kërcimeve dhe traditave. “Ata madje kanë mësuar si përgatiten qofte bullgare, kebapçe (kërnace) apo lakra turshi me receta të ndryshme”, na shpjegon Cenka. Ajo vetë është pjesëmarrëse aktive në jetën e shoqatës dhe me kënaqësi rrëfen për iniciativat e saj:

“Ne në shoqatë kremtojmë më së shumti 3 Marsin, shpërndajmë verore për mysafirët e festimeve. Shpjegojmë për zakonin dhe traditën, nga vjen, çfarë kuptimi ka për ne data 3 mars, kush kanë qenë heronjtë tanë. Rrëfejmë pak edhe për historinë, sepse më parë Bullgaria nuk njihej shumë. Tani, vitet e fundit, ka rrjete sociale dhe mundësi më të mira për ta bërë të njohur vendin. Në vitet e fundit, shoqata jonë u bë pjesë e Federatës së Shoqatave të Huaja. Dhe ngjarja më kryesore është më 4 shtator – Dita e Emigrantëve, kur zgjidhet një mbretëreshë nga vajzat e të gjitha shoqatave në qytet.”

Këtë vit, Bullgaria u përfaqësua denjësisht në festë nga ambasadorët e rinj kulturorë të shoqatës – Ezekill Kintero dhe Erika Perales – stërmbesë e bullgarëve, e cila drejton grupin e vallëzimeve popullore bullgare dhe merr pjesë në formacionin vokalo-instrumental “Orfeu”. Edhe vajza e Cenkës – Dona – ka qenë më parë udhëheqëse e grupit të vallëzimeve. 

Pavarësisht mijëra kilometrave që i ndajnë nga atdheu i largët, dashuria për Bullgarinë mbetet e pandryshuar dhe e fuqishme:

“Çfarë do të thotë Bullgaria për mua? Unë jam edhe bullgare, edhe argjentinase. Nuk mund të jem këtu në Argjentinë pa menduar për Bullgarinë. Ndërsa kur jam në Bullgari, ëndërroj për Argjentinën. Emigrantët kurrë nuk mund t’i shkëpusin plotësisht lidhjet me vendlindjen. Ne me të vërtetë krenohemi me këtë vend tonin, që duket i vogël – Bullgarinë. Ne njihemi si shteti më i vjetër në Evropë dhe kemi thesarin më të vjetër, i cili është zbuluar pranë Varnës. Dhe gjithashtu kemi qytetin më të vjetër – Plovdivin, që dikur quhej Filipopolis. Duhet të bëjmë çmos që Bullgaria të bëhet më e njohur dhe të dihet se sa shumë i ka dhënë botës,” – përfundon Cenka Genova.